Çanakkale Savaşı Deniz Harekatı
20 Temmuz 2024

Çanakkale Savaşı Deniz Harekatı


Çanakkale Savaşı Deniz Harekâtı, I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı Devleti ile İtilaf Devletleri'nin deniz filoları arasında 19 Şubat 1915'ten 18 Mart 1915'e kadar Çanakkale Boğazı'nda gerçekleştirilen bir dizi deniz operasyonunu kapsamaktadır. İtilaf Devletleri'nin oluşturduğu birleşik filonun 18 Mart 1915'te gerçekleştirdiği son ve en kapsamlı operasyon, birçok kaynakta 18 Mart Deniz Savaşı olarak geçmektedir.

İngiliz ve Fransız Donanmaları

Bir ada devleti olan İngiltere, donanma yönünden zamanının süper gücü konumundaydı. O tarihe kadar yenilgisi bulunmayan İngiliz Donanması'nın kendine güveni tamdı. Dünyanın bu en güçlü donanması, Fransa ile birleşince korkunç büyüklükte bir armada oluşturuldu. Karşılarında savaşlardan yıpranmış, güçsüz durumdaki Osmanlı Devleti'ne bu armada karşısında hiçbir şans vermiyorlardı. İtilaf Devletleri 19 Şubat 1915'te harekata başladı ve kıyıda bulunan Osmanlı bataryalarını yoğun top ateşi altına aldılar. 13 Mart 1915'e kadar bu durum böylece devam etti, ancak İtilaf Devletleri bu işin düşündükleri kadar kolay olmayacağını anladılar. Çünkü bir aylık top atışlarında çok da bir ilerleme kaydedilmemişti.

18 Mart 1915 Operasyonu

17 Mart 1915'te Amiral Carden'in yerine Amiral de Robbeck'in atanmasıyla 18 Mart'taki plan uygulanmaya konuluyordu. 18 Mart sabahı, üç deniz tümeninden oluşan düşman filosu boğazda göründü. 1. Düşman tümeni bizzat Amiral de Robbeck tarafından yönetiliyordu. Queen Elizabeth, Agamemnon, Lord Nelson muharebe gemileri ve Inflexible muharebe kruvazöründen oluşan birinci tümen, sabah 10:30'da boğazdan içeriye girdi. Planlanan noktaya gelindiğinde Queen Elizabeth'in hedefi Rumeli Mecidiye Tabya'sı, Lord Nelson'un hedefi Namazgah Tabya'sı, Inflexible'ın hedefi ise Rumeli Hamidiye Tabya'sı idi. Saat 11:30'da merkez tabyalara ateş başladı. Bu arada düşman gemileri Kumkale'den gelen tedirgin edici topçu ateşine de maruz kaldılar. Üzerlerine obüslerden yoğun bir ateş başlamıştı. Yine de mesafe uzak olduğundan Türk topçu ateşi gemiler için çok bir tehlike oluşturmuyordu. Saat 12:00 sularında Çimenlik, Rumeli Hamidiye ve Anadolu Hamidiye ateş altındaydı. İtilaf Devletleri'nin üçüncü filosu da birinci filonun arkasında yerini aldı. Aradaki Türk bataryaları her ne kadar sussa da ana bataryalar ateşe devam etti. İtilaf Devletleri en son bataryalara üstünlük kurup ikinci tümeni üçüncü tümen yerine getirip mayın taramaya başlayacaklardı, ancak beklenmedik bir şey oldu.

Mayınların Rolü

Saat 14:00'e doğru Suffren ve Bouvet boğazı terk ediyordu. Inflexible ise mayına çarpmış ve Bozcaada'ya zorla geçebilmişti. Bouvet ilerlerken birkaç patlama oldu ve boğazın sularına gömüldü. Muhripler ve istimbotlar personeli kurtarmaya gittiklerinde 20 kişi kurtarabilmiş, 603 kişi sulara teslim olmuştu. Üçüncü tümen gemileri ikinci tümenin yerini aldığında bu manzarayla karşılaştılar. Gemilerin top ateşi sonucu Rumeli Hamidiye ve Namazgah bataryaları savaş dışı kalmıştı. Anadolu Hamidiye bataryası hasar almamıştı ve Irresistible'a ateş ediyordu. Irresistible ateşten kaçarken Nusret Mayın Gemisi'nin bıraktığı bir mayına çarptı. Hiç planda yokken Nusret'in bıraktığı mayınlar can alıyordu. Bölgenin mayınlı olduğunu anlayan Amiral de Robbeck geri çekilme emrini verdi. Geri çekilirken Ocean da mayına çarptı.

Sonuç ve Sonrası

Çanakkale Savaşı Deniz Harekâtı sonrası, İtilaf Devletleri kara harekâtı olmadan Çanakkale'yi geçemeyeceklerini anladılar. Güçsüz gördükleri Türk Milleti karşılarında bir kahramanlık destanı yazmıştı.

Ekstra Bilgiler

Nusret Mayın Gemisi'nin rolü, Çanakkale Savaşı'nın seyrini değiştiren en kritik unsurlardan biri olarak kabul edilmektedir.
Osmanlı topçuları, teknik yetersizliklere rağmen büyük bir direniş sergilemiş ve İtilaf Devletleri'ne ağır kayıplar verdirmiştir.
18 Mart Deniz Savaşı, Türk tarihinin en büyük zaferlerinden biri olarak anılmaktadır ve her yıl Türkiye'de anma törenleri düzenlenmektedir.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

İlk soruyu siz sormak istermisiniz?

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Çanakkale Savaşı

Çanakkale Savaşı

Çanakkale Cephesi Sonuçları

Çanakkale Cephesi Sonuçları

Popüler İçerikler

Arıburnu Cephesi

Arıburnu Cephesi

Editörün Seçtiği

Cepheler

Cepheler

Çanakkale Zaferi

Çanakkale Zaferi

İlginizi Çekebilir

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Çanakkale Türküsünün Sözleri

Çanakkale Türküsünün Sözleri

Seddülbahir Cephesi

Seddülbahir Cephesi

Çanakkale Savaşının Önemi

Çanakkale Savaşının Önemi

Çanakkale Savaşı Komutanı

Çanakkale Savaşı Komutanı

Çanakkale Savaşı ile İlgili Şiirler

Çanakkale Savaşı ile İlgili Şiirler